Kulak temel olarak üç ana bölümden oluşur. Bu bölümler dış kulak, orta kulak ve iç kulak olarak sınıflandırılır. Orta kulak iltihabı, orta kulak bölümünde ortaya çıkan; akut ya da kronik şekilde varlığını sürdürebilen bir rahatsızlıktır. Kulak zarının iç tarafından başlayan, kulak zarı ve kulak içerisindeki üç küçük kemikçikten oluşan orta kulak bölümünde farklı nedenlerle ortaya çıkabilen iltihaplanma orta kulak iltihabı olarak adlandırılır. Orta kulak iltihabı bakteriler, virüsler, otoimmün nedenler ya da alerjik reaksiyonlar nedeniyle görülebilir.
Kimi zaman tek kulakta kimi zaman her iki kulakta birden orta kulak iltihabına rastlanabilir. Bebeklerde ve çocuklarda görülme sıklığı artsa da her yaştan kişide ortaya çıkabilen orta kulak iltihabı kulakta ağrı, orta kulakta şişlik ve kızarıklık, kulak zarının ardında sıvı birikimi gibi belirtilerle seyredebilmektedir. Hastalığın ağır seyretmesi durumunda işitme kaybı gelişmesi de mümkündür. Bu nedenle orta kulak iltihabı belirtilerinin göz ardı edilmemesi, zaman kaybetmeden tıbbi destek alınması son derece önemlidir.
Orta Kulak İltihabı Belirtileri Nelerdir?
Otitis media adı ile de bilinen orta kulak iltihabı şu belirtilere neden olabilir:
Kulak Ağrısı: Çocuklarda ve yetişkinlerde en sık görülen, en belirgin belirtidir. Konuşamayacak denli küçük bebeklerde kulakları çekiştirmek, kulakları ovuşturmak, normalden daha fazla ağlamak, uykusuzluk, huzursuz davranışlar şeklinde ağrı yansıtılabilir.
İştahta Azalma: Bebeklikten çıkan çocuklarda en sık görülen belirtilerden biridir. Orta kulaktaki basınç değişimi yutkundukça çocukların ağrı hissetmesine ve iştahlarında azalmaya yol açabilir.
Ateş: Orta kulak enfeksiyonu yüksek ateşe neden olabilir. Orta kulak iltihabı yaşayan çocukların %50’sinde ateş görülmektedir.
Kulakta Akıntı: Sarı, kahverengi veya beyaz bir akıntı meydana gelebilir. Bu akıntı orta kulak iltihabının kulak zarı hasarına neden olduğunun göstergelerinden biridir.
İşitme Sorunları: Orta kulaktaki kemikler, beyne elektrik sinyallerini ileten sinirlere bağlanır. Kulak zarı arkasında biriken sıvı elektrik sinyalleri ile kemikler arasındaki hareketi yavaşlatabilir.
Orta Kulak İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
Orta kulak iltihabı tedavisi hastanın yaşı, enfeksiyonun ciddiyeti ve hastalığın türü doğrultusunda değişiklik gösterebilmektedir. Bu nedenle öncelikle hastalığın temel türleri hakkında bilgi sahibi olunması gerekir.
Orta kulak iltihabı akut ya da kronik olarak görülebilir.
Akut Otitis Media: Genellikle soğuk algınlığı ya da farklı bir solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle oluşur ve hızla ortaya çıkar. Bu durumda enfeksiyona yol açabilen virüsler veya bakteriler kulak zarının şişmesine ve bölgede iltihap oluşumuna neden olabilir.
Kronik Otitis Media: Akut orta kulak iltihabı sonrası oluşabilen bir durumdur. Kronik orta kulak iltihabı adı verilen durumda aktif bir enfeksiyon bulunmasa da orta kulakta sıvı kalır. Bu sıvı hem yeni iltihap oluşmasına neden olabilir hem de işitme kaybına yol açabilir.
Akut orta kulak iltihabında genellikle antibiyotik ve ağrı kesici reçete edilir. Bu kapsamda ateş düşürücülerden de yararlanılması mümkündür. Durumun kronikleşmesi ve ciddi şikayetlerin ortaya çıkması halinde durumunda cerrahi tedavi gerekli olabilir.
Orta Kulak İltihabı Ameliyatı (Kulak Tüpü Ameliyatı)
Kulak zarının ve orta kulakta yer alan işitme mekanizmasının onarılması; mastoid kemik içerisinde yer alan iltihabın temizlenmesi için gerçekleştirilen cerrahiye timpanoplasti ya da orta kulak iltihabı ameliyatı olarak adlandırılır.
Operasyon çocuklarda genel, erişkinlerde lokal anestezi altında yapılabilmektedir. Mikroskop kullanılarak gerçekleştirilen cerrahi sırasında dış kulaktan kulak zarına erişilir. Kulak zarında kesi açılır ve birikmiş sıvı alınır. Sıvı ve iltihap temizlendikten sonra kulak zarından orta kulağa açılan küçük bir tüp bölgeye yerleştirilir.
Kulak tüpü ameliyatı ile orta kulak iltihabının tekrarlama riskini minimize edilmektedir. Duyma kaybı ortadan kaldırılabilmekte, iltihap nedeniyle oluşabilen denge kayıpları ve konuşma problemleri azaltılabilmektedir. Özellikle çocukluk döneminde orta kulak iltihabı şikayetleri nedeniyle yaşanan uyku bozuklukları ve davranış sorunları iyileşebilmektedir.
Kulak tüpü ameliyatı ile kulağa yerleştirilen tüplerin kulakta kalma süreleri değişiklik gösterebilir. Genelde 6 ile 9 ay sonrasında tüpler kendiliğinden vücuttan atılırlar. Kendiliğinden atılamadıkları durumlarda tüpün kulaktan çıkarılması gerekebilir.
